
Doanh nhân Nguyễn Thị Mai
Bà Mai, người đứng sau nhiều thương vụ xuất nhập khẩu lớn, không chỉ được biết đến như một doanh nhân “thép” ở thương trường, mà còn là người đồng hành bền bỉ vai những số phận yếu thế trong xã hội. Dưới đây là những chia sẻ chân thành từ bà về hai hành trình song song mà tưởng chừng không liên quan: kinh doanh và bảo vệ công bằng.
Về hành trình kinh doanh và bảo vệ doanh nghiệp:
PV: Trong quá trình kinh doanh xuất nhập khẩu đầy biến động, bà đã đối mặt với những hình thức gian lận thương mại và tranh chấp nào đáng nhớ nhất? Bà có thể chia sẻ cụ thể về một hoặc hai trường hợp điển hình không?
Tôi đã từng đối diện với nhiều hình thức gian lận, từ đối tác làm giải chứng từ, ép giá đến lật kèo hợp đồng. Điển hình là một vụ việc khi đối tác quốc tế giao hàng sai cam kết rồi phủ nhận trách nhiệm. Chúng tôi phải khởi kiện ra trọng tài quốc tế và mất hai năm đeo đuổi mới đòi lại được công bằng.
PV: Điều gì đã thôi thúc bà tự mình tìm đến pháp luật để bảo vệ quyền lợi của công ty? Bà có thể chia sẻ về những khó khăn và thách thức trong quá trình đó?
Ban đầu tôi tin rằng chữ tín là đủ. Nhưng thực tế cho tôi biết: không có pháp luật, chữ tín rất mong manh. Sau nhiều lần trải nghiệm, tôi quyết định học luật, trực tiếp tham gia tranh tụng và bảo vệ doanh nghiệp mình.
PV: Nhìn lại những lần “gõ cửa” pháp luật đó, bà đánh giá như thế nào về vai trò của hệ thống pháp luật trong việc bảo vệ doanh nghiệp? Có điều gì bà mong muốn pháp luật sẽ hoàn thiện hơn nữa?
Pháp luật Việt Nam đang có những bước tiến tích cực, nhưng vẫn còn nhiều khó khăn trong thực thi và thủ tục. Tôi mong rằng sẽ có nhữu cải cách để doanh nghiệp được hỗ trợ thiết thực hơn, nhanh chóng hơn.
PV: Bà có lời khuyên nào dành cho các doanh nghiệp xuất nhập khẩu khác về việc phòng ngừa và đối phó với gian lận thương mại và tranh chấp?
Hãy soạn hợp đồng chặt chẽ, đầu tư vào đội ngũ pháp lý và tự trang bị kiến thức pháp luật. Phòng ngừa rủi ro từ trước luôn rẻ hơn đối phó khi đã xảy ra.
PV: Trong suốt quá trình điều hành doanh nghiệp, đâu là nguyên tắc kinh doanh cốt lõi mà bà luôn kiên định tuân thủ để giảm thiểu rủi ro pháp lý?
Trách nhiệm. Với đối tác, với người lao động, và với pháp luật. Tôi chọn cách kinh doanh bền vững, đó là cách doanh nghiệp tồn tại lâu dài.

Doanh nhân Nguyễn Thị Mai
Về công tác bảo vệ người yếu thế
PV: Điều gì đã thôi thúc một doanh nhân mạnh mẽ như bà chuyển hướng sang bảo vệ quyền lợi cho người nghèo và người yếu thế trong xã hội? Có phải những trải nghiệm cá nhân trong kinh doanh đã tác động đến quyết định này?
Chính những trải nghiệm tranh đấu cho doanh nghiệp đã khiến tôi nhận ra: người nghèo, người yếu thế không có ai đền đạu đối chọng lại bất công. Tôi muốn trở thành một phần của lực lượng giúp họ có được tiếng nói.
PV: Theo bà, những khó khăn và thiệt thòi nào mà người nghèo và người yếu thế thường phải đối mặt trong các vấn đề pháp lý?
Họ thiếu thông tin, thiếu kỹ năng và thiếu người đồng hành. Họ thủ động và thường bị dẫn dất sai lệch. Đó là lý do vì sao họ cần được bảo vệ nhiều hơn.
PV: Bà đang triển khai những hoạt động cụ thể nào để hỗ trợ và bảo vệ quyền lợi cho những đối tượng này? Bà có thể chia sẻ một vài câu chuyện hoặc trường hợp mà bà đã trực tiếp giúp đỡ không?
Tôi đã thành lập một quỹ hỗ trợ pháp lý miễn phí, tổ chức các buổi tư vấn, phát tài liệu và trực tiếp hỗ trợ một số vụ việc. Có những câu chuyện khiến tôi nhớ suốt đời: một người lao động mang thai bị sa thải trái pháp, nhờ sự hỗ trợ pháp lý đã được nhận lại việc.
PV: Bà đánh giá như thế nào về sự tham gia của cộng đồng doanh nghiệp trong việc bảo vệ quyền lợi của người yếu thế? Bà có lời kêu gọi nào đến cộng đồng doanh nghiệp về vấn đề này không?
Phần lớn doanh nghiệp mới dừng lại ở việc làm từ thiện hình thức. Tôi mong có nhiều hơn những doanh nghiệp bước ra khỏi “vùng an toàn”, hỗ trợ đào tạo nghề, tạo việc làm và đồng hành với những số phận thiệt thòi.
PV: Trong tương lai, bà có những dự định và kế hoạch dài hạn nào cho công tác bảo vệ quyền lợi người nghèo và người yếu thế?
Tôi đang xây dựng một quỹ hỗ trợ pháp lý dành riêng cho người yếu thế, đặc biệt là phụ nữ và trẻ em ở vùng sâu vùng xa. Bên cạnh đó, tôi cũng phối hợp với các tổ chức xã hội để tổ chức các lớp tập huấn kiến thức pháp luật miễn phí cho người dân, giúp họ nâng cao nhận thức và khả năng tự bảo vệ quyền lợi của mình. Trong dài hạn, tôi mong muốn có thể thành lập một trung tâm tư vấn và hỗ trợ pháp lý cộng đồng, hoạt động thường xuyên và chuyên nghiệp hơn nữa.
PV: Bà có thông điệp nào muốn gửi gắm đến những người đang phải đối mặt với gian lận, tranh chấp hoặc những hoàn cảnh khó khăn trong cuộc sống không?
Tôi muốn nhắn gửi rằng: Dù hoàn cảnh có khó khăn đến đâu, bạn cũng không đơn độc. Luôn có ánh sáng của công lý và lòng nhân ái nếu bạn không từ bỏ hy vọng. Hãy mạnh mẽ đứng lên, tìm đến sự hỗ trợ từ cộng đồng, từ pháp luật và từ những người đã từng trải qua thử thách như bạn. Mỗi bước đi dũng cảm hôm nay sẽ mở ra con đường vững chắc cho ngày mai.
PV: Bà đầm thép” của thương trường và người bảo vệ của những người yếu thế – hai vai trò này có mối liên hệ và tác động lẫn nhau như thế nào trong con người bà?
Hai vai trò tưởng như đối lập ấy thật ra lại bổ sung cho nhau rất hài hòa trong tôi. Sự cứng rắn, bản lĩnh và kiên định trong kinh doanh đã giúp tôi có đủ sức mạnh để vượt qua mọi thách thức. Nhưng chính những trải nghiệm ấy lại khiến tôi thấu hiểu sâu sắc hơn những mất mát, bất công mà người yếu thế phải gánh chịu. Chính vì vậy, tôi dùng sự mạnh mẽ của một “bà đầm thép” để đứng ra bảo vệ họ – không chỉ bằng tình thương, mà bằng hành động thiết thực và pháp lý vững vàng.
Cảm ơn bà đã nhận lời mời chương trình “Bí mật – Người nổi tiếng” của chúng tôi!
Nhà báo. Phương Đình Nguyên
