Nhiều chợ truyền thống rơi vào cảnh đìu hiu, tiểu thương ngồi chơi nhiều hơn bán hàng.
Chợ truyền thống vẫn vắng khách
Ghi nhận tại các chợ truyền thống ở TPHCM như chợ Bà Chiểu, chợ Tân Định, chợ An Đông, chợ Phạm Văn Hai…, khung cảnh chung là hàng quán thưa thớt người mua. Dù các sạp vẫn bày biện đầy đủ thịt, cá, rau củ và quần áo, song nhiều tiểu thương chỉ ngồi bấm điện thoại hoặc trò chuyện với nhau.
Bà Nguyễn Thị Mai – bán thịt lợn tại chợ Bà Chiểu – cho biết: “Hồi xưa, tầm 7 giờ sáng là đông nghẹt, giờ ngồi đến trưa cũng chỉ lác đác vài người. Nhiều hôm bán chưa được 500.000 đồng, trừ tiền điện nước, tiền thuê sạp còn lại chẳng bao nhiêu.”
Tình trạng này không chỉ xảy ra với ngành hàng thực phẩm. Các tiểu thương quần áo, giày dép, đồ nhựa cũng đang lao đao vì doanh thu ngày một sụt giảm.
Chị Nguyễn Út – tiểu thương tại chợ Phạm Văn Hai – chia sẻ: “Trước đây, có ngày tôi bán được cho 20-30 khách, giờ chỉ còn 5-7 khách là mừng. Giờ ai cũng mua trên mạng, mình bán ở đây chủ yếu phục vụ cho các cô chú lớn tuổi”.
Tại TPHCM cũng ghi nhận tình trạng nhiều chợ truyền thống được đầu tư hàng tỉ đồng nhưng không phát huy hiệu quả, dẫn đến tình trạng bỏ hoang hoặc chỉ hoạt động cầm chừng. Tiêu biểu là chợ Tân Phú và chợ Phú Hữu (cùng thuộc địa bàn TP Thủ Đức cũ).
Trước thực trạng này, Sở Công Thương đã kiến nghị thành phố rà soát, giải thể hoặc chuyển đổi mục đích sử dụng các khu chợ không hiệu quả. Hiện, 2 chợ nói trên đã được đưa vào danh sách chờ giải tỏa giai đoạn 2025 – 2030.
Sở Công Thương tiếp tục rà soát thực trạng mạng lưới chợ trên toàn địa bàn, nhất là khu vực mới sáp nhập gồm Bình Dương và Bà Rịa – Vũng Tàu (cũ), để hoàn thiện kế hoạch phát triển chợ giai đoạn 2025 – 2030.
Chuyển đổi số chợ dân sinh
Để khắc phục tình trạng này, phía Sở Công Thương TPHCM cho biết, cần có các giải pháp mở rộng, nâng cao chất lượng dịch vụ nhằm tăng tính cạnh tranh cho các chợ dân sinh. UBND các địa phương có thể cân nhắc triển khai các giải pháp như tổ chức các chương trình khuyến mãi, ưu đãi vào những thời điểm cụ thể, đồng thời quảng bá rộng rãi đến người tiêu dùng. Bên cạnh đó, khuyến khích các tổ chức quản lý chợ đóng vai trò là đại diện truyền thông, cầu nối trong việc quảng bá thương hiệu và hoạt động của chợ.
Ngoài ra, cần tăng cường ứng dụng công nghệ vào hoạt động kinh doanh tại chợ, đặc biệt là việc sử dụng các phương thức thanh toán không tiền mặt, dịch vụ giao hàng tận nơi thông qua các đơn vị vận chuyển, cũng như phát triển các kênh bán hàng trực tuyến để người tiêu dùng có thể dễ dàng tìm kiếm và đặt mua các sản phẩm tại chợ dân sinh.
Song song đó, công tác kiểm tra chất lượng hàng hóa và an toàn thực phẩm cũng cần được chú trọng. Các cơ quan chuyên môn cần phối hợp chặt chẽ với đơn vị quản lý chợ trong việc kiểm tra nguồn gốc, xuất xứ và kiểm dịch đối với động vật, sản phẩm động vật; giám sát việc sử dụng bao bì đúng quy định; quản lý chất lượng hàng hóa; kiểm tra niêm yết giá và việc bán hàng đúng giá; đảm bảo công tác phòng cháy, chữa cháy, an ninh trật tự và vệ sinh môi trường…
TPHCM cũng đang triển khai các đề án song song như “Chợ trực tuyến”, “Chợ thí điểm bảo đảm an toàn thực phẩm”, “Truy xuất nguồn gốc thịt, trứng, gia cầm” và “Chuỗi thực phẩm an toàn” nhằm đưa chợ dân sinh vào một hệ sinh thái thương mại có kiểm soát, minh bạch và bền vững hơn.