Bộ Nông nghiệp và Môi trường đặt mục tiêu đạt ít nhất 65 tỉ USD xuất khẩu nông lâm thủy sản trong năm 2025.
Sáng ngày 12-8, tại TP.HCM, Bộ Nông nghiệp và Môi trường (Bộ NN-MT) đã tổ chức “Hội nghị thúc đẩy xuất khẩu nông lâm thủy sản năm 2025”, nhằm đánh giá và rà soát kỹ lưỡng tình hình sản xuất, tiêu thụ, xuất khẩu các mặt hàng nông sản chủ lực để có định hướng chỉ đạo trong những tháng cuối năm 2025.
Mục tiêu đạt 65 tỉ USD hoàn toàn khả thi
Báo cáo của Bộ NN-MT cũng cho biết, trong 7 tháng đầu năm 2025, tổng giá trị xuất khẩu ước đạt gần 39,7 tỉ USD, tăng 14,7% so với cùng kỳ năm 2024.
Trong đó, giá trị xuất khẩu nông sản đạt gần 21,5 tỉ USD, tăng 17%; chăn nuôi đạt 339 triệu USD, tăng hơn 21%, thủy sản đạt gần 6,1 tỉ USD, tăng gần 14% và lâm sản đạt gần 10,4 tỉ USD, tăng 8,6%.
So với năm 2024 có 10/11 mặt hàng chủ lực duy trì về tăng trưởng thì 7 tháng đầu năm, chỉ có 8/11 mặt hàng tăng trưởng. 3 mặt hàng suy giảm từ đầu năm cho đến nay gồm có gạo, chè và ngành rau quả.
Tuy nhiên, về thị trường cả ba thị trường lớn là Mỹ, Trung Quốc và Nhật Bản đều duy trì tăng trưởng. Đặc biệt, xuất khẩu sang châu Âu tăng mạnh 49%, đạt 4,3 tỉ USD; Trung Đông tăng gần 11%, châu Phi tăng gần 9%.
Đây cũng là tín hiệu tốt của ngành nông nghiệp nhất là ở bối cảnh ngành còn nhiều khó khăn thách thức đến khả năng cung ứng nguyên liệu sản xuất chế biến cho tới tính cạnh tranh thị trường quốc tế , các chính sách kiểm dịch, thuế quan…
Ông Ngô Hồng Phong, Cục trưởng Cục Chất lượng, Chế biến và Phát triển thị trường, Bộ NN- MT cho biết, Quyền Bộ trưởng Bộ NN- MT Trần Đức Thắng đã khẳng định quyết tâm đạt ít nhất 65 tỉ USD xuất khẩu nông, lâm, thủy sản trong năm 2025.
Để đạt được mục tiêu này, ông Phong cho biết, trước mắt Bộ tập trung hoàn thiện cơ chế về tỉ giá, tín dụng, logistics và đẩy nhanh đàm phán với Hoa Kỳ. Đồng thời cập nhật nhanh thông tin thị trường, bổ sung sản phẩm có giá trị gia tăng như thủy sản, trái cây chế biến và triển khai giải pháp riêng cho từng ngành hàng.
Về lâu dài, ngành sẽ xây dựng vùng nguyên liệu tập trung đạt tiêu chuẩn quốc tế, giữ vững uy tín chất lượng, ứng dụng công nghệ cao, đổi mới bao bì.
Từng thị trường sẽ có hướng tiếp cận riêng, trong đó, Hoa Kỳ sẽ hướng tới đàm phán chia sẻ chi phí thuế để duy trì xuất khẩu. Trung Quốc thì mở rộng xuất khẩu chính ngạch.
Thị trường Châu Âu, Bộ sẽ quyết tâm gỡ “thẻ vàng” IUU. Trung Đông thì khai thác thị trường Halal trị giá khoảng 2.000 tỉ USD, chiếm 20% dân số toàn cầu. Đây là thị trường có tiềm năng rất lớn.
Nhật Bản thì gia tăng xuất khẩu sản phẩm chế biến chất lượng cao và Hàn Quốc thì đẩy mạnh xuất khẩu thủy sản, gỗ, lâm sản, trái cây. Trong khi đó với các thị trường khối ASEAN, Bộ sẽ mở rộng rau quả tươi, thủy sản, sản phẩm chăn nuôi…
Thứ trưởng Bộ NN – MT Trần Thanh Nam cũng nhấn mạnh, nếu đồng thời thúc đẩy đa dạng hóa các thị trường khác ngoài thị trường trọng điểm thì khả năng đạt mục tiêu kim ngạch 65 tỉ USD trong năm 2025 là hoàn toàn khả thi.
Thứ trưởng Nam đề xuất nhiều giải pháp trọng tâm để thúc đẩy thị trường xuất khẩu. Trong đó ông Nam yêu cầu các địa phương cần ưu tiên xây dựng vùng nguyên liệu – yếu tố then chốt để nâng cao giá trị và năng lực cạnh tranh. Đồng thời, tiếp tục tổ chức diễn đàn xúc tiến thương mại, để doanh nghiệp có thể nắm bắt và có phương án chuyển hướng thị trường.
Ông Nam cũng thông tin, trong thời gian tới Bộ sẽ qua Úc và New Zealand để thúc đẩy thị trường nông sản. Trong tháng 10 tới đây Bộ sẽ tổ chức hội nghị giới thiệu xúc tiến thương mại cho dự án 1 triệu hecta lúa chất lượng cao tại Nhật Bản.
Nâng cao chất lượng sản phẩm xuất khẩu
Với thị trường xuất khẩu, ông Trần Văn Công, Tham tán nông nghiệp Việt Nam tại thị trường EU đánh giá, tỉ trọng hàng chế biến, giá trị gia tăng của Việt Nam xuất khẩu sang EU còn thấp so với tiềm năng thị trường, chưa tạo được kênh phân phối bền vững, chưa có thương hiệu.
Vì thế, ông Trần Văn Công kiến nghị, doanh nghiệp Việt Nam cần phát triển các vùng nguyên liệu đạt chuẩn EU (xanh – sạch – giảm phát thải), xây dựng các vùng sản xuất an toàn dịch bệnh đối với các vùng chăn nuôi trọng điểm.
Ngoài ra, cần tăng cường xây dựng thương hiệu quốc gia, nhãn hiệu sản phẩm, hình ảnh doanh nghiệp đối với các sản phẩm nông lâm thủy sản xuất khẩu vào EU, từ đó thâm nhập sâu hơn vào các kênh, chuỗi phân phối tại EU.
Ông Công cũng cho rằng, phải xây dựng chiến lược truyền thông dài hạn, chủ động để hạn chế truyền thông tiêu cực về thủy sản Việt Nam tại EU. Đồng thời, các đơn vị liên quan cần rà soát và hoàn thiện hệ thống các tiêu chuẩn, quy chuẩn về chất lượng, an toàn thực phẩm bền vững… phù hợp và tham chiếu các tiêu chuẩn EU.
Tương tự, ông Trương Xuân Trung, Bí thư thứ nhất, phụ trách Thương vụ Việt Nam tại Các Tiểu vương quốc Ả rập thống nhất (UAE) – Qatar, cho biết UAE đang rất tiềm năng đối với Việt Nam nhờ mức thuế nhập khẩu chỉ từ 0 – 5% cho hầu hết sản phẩm. Chưa kể UAE và các nước thành viên Hội đồng Hợp tác vùng Vịnh (GCC) còn áp dụng chung một hệ thống hải quan.
Tuy vậy, ông Trung lưu ý, nếu một sản phẩm của Việt Nam vi phạm tiêu chuẩn tại UAE, toàn bộ 6 nước GCC sẽ đồng loạt áp dụng biện pháp kiểm tra nghiêm ngặt, do đó sẽ gây ảnh hưởng lớn tới tiến độ xuất khẩu.
Đối với thị trường trọng điểm Trung Quốc, ông Nông Đức Lai, Tham tán thương mại Việt Nam tại Trung Quốc cũng đưa ra 5 khuyến nghị đối với doanh nghiệp Việt Nam, hiệp hội ngành hàng, địa phương Việt Nam khi xuất khẩu vào thị trường Trung Quốc.
Đầu tiên, cần chú trọng và không ngừng nâng cao chất lượng hàng hóa nông lâm thủy sản, doanh nghiệp cần tìm hiểu nắm rõ và tuân thủ quy định của nước nhập khẩu về tiêu chuẩn chất lượng, bao bì đóng gói, truy xuất nguồn gốc.
Hai là, đầu tư, ứng dụng công nghệ vào sản xuất, chế biến, bảo quản nhằm nâng cao giá trị gia tăng của các sản phẩm nông lâm thủy sản.
Ba là, đẩy mạnh các hoạt động xúc tiến thương mại vào sâu trong nội địa và các địa phương ở khu vực phía Bắc, Tây Bắc Trung Quốc.
Bốn là, bên cạnh đa dạng hóa sản phẩm, cần quan tâm, chú trọng đến mẫu mã, bao bì phù hợp với thị trường.
Cuối cùng, cần chú trọng xây dựng thương hiệu, đăng ký thương hiệu cho sản phẩm xuất khẩu.